Vestingstad Heusden

De ravelijnen, bastions en grachten, drie prachtig gerestaureerde standerdmolens en een visbank laten Heusden net echt lijken. De originele vesting is ontmanteld. Echter is de cultuurhistorische waarde ervan niet beseft. Maar gelukkig heeft de stad zijn oude aanzien teruggekregen.

Geschiedenis

In 1680 sloeg in het kruitmagazijn de bliksem in. De blikseminslag vaagde het kasteel weg. Niet alleen het kasteel werd getroffen, maar ook veel andere panden. De vesting behield tot 1821 zijn 17de-eeuwse karakter. Tevens werd er in dat jaar veel gesloopt. De poorten en de resten van het kasteel verdwenen. Echter bleven de wallen, bastions en ravelijnen grotendeels met rust gelaten. De binnenhaven werd in 1904 gedempt.

In het najaar van 1944 vond de grootste ramp plaats. Terugtrekkende Duitsers hebben de middeleeuwse Sint-Catharinakerk, de 14de-eeuwse toren en het gotische raadhuis opgeblazen. 134 mensen kwamen hierbij om het leven. Zwaar gehavend lag de vesting erbij.

Herstel

Echter herrees Heusden uit de as. Het gemeentebestuur besloot in de jaren vijftig tot herstel. Als uitgangspunt werd een kaart uit 1649 van cartograaf Blaeu genomen voor de reconstructie. Vanaf 1968 werden de wallen op hun oude grondvesten aangelegd, vervallen panden kregen hun oude luister terug en de gedempte binnenhaven werd weer uitgegraven.

Hoogtijdagen

Nauwelijks is het stratenpatroon veranderd en hierdoor verkeert het stadje tegenwoordig vrijwel in dezelfde staat als in de hoogtijdagen. De vesting is een waar plaatje. De kerk heeft een mooi gerestaureerd Lohmanorgel uit de 18de eeuw. Ook vindt u in de kerk het praalgraf van Johan Theodor van Friesheim. Hij was ooit Commandeur Gouverneur van het stadje.

Een opmerkelijk monument is de visbank op de Vismarkt. Het is het enige Nederlandse bouwwerk uit de tijd van de Bataafse Republiek. Het extra relief wordt gevormd door de schitterende Dorische zuilen.

Het Gouverneurshuis

In 1964 is het Gouverneurshuis opgericht en sinds 1985 gevestigd in een monumentaal pand. Het monumentale pand dateert uit 1592. Het museumcomplex bestaat uit een hoofdhuis en bijgebouwen. De wijnschuur en een bedeelhuisje behoren hierbij en worden omgeven door een prachtige neoclassicistische tuin.

De sfeer van een beschermd hofje of kloostertuin worden gevormd door de waterput, een kruidentuin, een kleine boomgaard, het uitzicht op de kerk en een rondeel.

Museum – vaste collectie

De vaste collectie bestaat uit objecten die de geschiedenis van het Land van Heusden en Altena weerspiegelen. De collectie vertoond prenten en schilderijen, stad- en landkaarten, maquettes van Heusden en waardevolle waterschapsglazen.

Waterschapsglazen: de glazen illustreren de weelde en macht van het waterschapscollege de Hoge Maasdijk. Iedere heemraad schonk in de 18de eeuw een glas aan het college. Elk glas is voorzien van spreuk, het familiewapen en een afbeelding.

Waterschapsglazen werden ook wel hensbekers genoemd. Het woord ‘hen’ komt van ‘hanse’ wat zoiets als verbroedering betekent.

Munten: in het nabijgelegen Herpt werden in 1981 163 zilveren munten opgegraven. De munten dateren uit het einde van de 17e eeuw. In het museum kunt u een deel van de munten bewonderen.

In 2011 is er nog een bijzondere vondst gedaan. Bouwvakkers stuiten tijdens graafwerkzaamheden op met een pot met daarin zevenenzestig zilveren betaalmunten. De munten dateren uit de 16de eeuw en zijn daalders.

Een daalder was een munt ter waarde van 30 stuivers. Naar waarschijnlijk zijn de munten ingegraven toen er sprake was van een dreigende invasie.

Kunstenaarsstad: in de vorige eeuw heeft Heusden zich ontwikkeld tot een waar kunstenaarsstadje. De jaren na de Tweede Wereldoorlog kende een grote bloei op het gebied van kunst en cultuur.

Veel culturele initiatieven begonnen in Heusden op te komen. Een initiatief was de vestiging van een aantal kunstgalerieën.

Rondleidingen

Wilt u met een groep het Gouverneurshuis bezoeken? Boek dan een rondleiding. De museumcollectie wordt toegelicht door gespecialiseerde rondleiders. Tevens vertellen zij over de rijke geschiedenis van Heusden. Een rondleiding kunt u combineren met een wandeling door de historische vestingstad. Voor meer informatie of een reservering kunt u contact opnemen via de contactpagina of mailen naar info@gouverneurshuis.nl.

Openingstijden

De actuele openingstijden van het Gouverneurshuis kunt u bekijken op www.gouverneurshuis.nl.

Prijzen

Benieuwd welke prijzen het Gouverneurshuis hanteert? Bekijk www.gouverneurshuis.nl voor de toegangsprijzen.

Locatie

Het Gouverneurshuis
Putterstraat 14
5256 AN Heusden
Tel: 06 – 1357 5832 (Ad Vaarties, bestuursvoorzitter)
E-mail: info@gouverneurhuis.nl
www.gouverneurshuis.nl